«Жаркент-Арасан» – еуропалық деңгейде сауығу «Жаркент-Арасан» — оздоровление на европейском уровне

21.11.2023

Нариман Рузахунов, «Жаркент-Арасан медициналық сауықтыру кешені» ЖШС директоры

Соңғы жылдары, әсіресе, пандемиядан кейін қазақстандықтар отандық шипажайларда демалу мен емделуге ден қоя бастады. Олар қателеспеді! Өйткені, біздің еліміздің Баден-Баден (Германия), Хевиз (Венгрия) немесе Пятигорск (Ресей) сияқты әлемдік курорттармен салыстыруға болатын мүмкіндіктері бар! Қазақстандағы негізгі сауықтыру орындарының бірі – Жетісу облысының Панфилов ауданында орналасқан «Жаркент-Арасан» емдеу сауықтыру кешені. Мұнда шипалы бұлақтар, таза ауа және табиғи тыныштық, өркениет игілігімен және әр қонаққа білікті қызметкерлердің қамқорлығымен ұштасып жатыр.

Сауықтыру кешенінің алты жатақхана ғимараты Кіші Жоңғар Алатауының сілемдеріндегі теңіз деңгейінен 1100 метр биіктіктегі көгалдандырылған жасыл алаңда, табиғи пирамиданың шетіндей төрт шыңмен қоршалған шатқалда, Борохудзир өзенінен жоғары орналасқан. Мұндағы таудағы иондалған ауа алғашқы жұтымнан-ақ емдік әсерге ие, ал күн сәулесінің жылуын барлық тіршілік иелері сезінеді. Бірақ «Жаркент-Арасан» емдік шипажайының негізгі емі №16 меншікті ұңғыманың термиялық аз минералданған радон хлоридті-сульфатты-натрийлі суы болып табылады.

                       «Жаркент-Арасан» – шипалы бұлақ

«Өткен мыңжылдықтың басында Еуропадағы радон бұлақтарына жасарғысы және емделгісі келгендер көптеп келе бастады, — дейді кешен директоры Нариман Тельманұлы Рузахунов, — Жаркент-Арасан суының емдік қасиетін XVII ғасырда білген. Содан бері «жабайы» бұлақтарды пайдаланады.

Жаңа тарихта 1952 жылы Ку-Арасан (Борохудзир) бұлақтары аймағында геологиялық экспедиция ұңғыманы бұрғылап, минералды радон суын құбыр арқылы жер бетіне шығарды. 1967 жылы мұнда Кеңес Одағы бойынша колхоз жұмысшылары үшін шипажай ашылды. Бұл Жаркент-Арасан термиялық бұлақтарындағы қазіргі емшілік дәстүрдің бастауы болды.

Алайда 2000 жылға қарай шипажай толық құлдырап кетті. Содан кейін Гүлнар Қазбекқызы Ақсубаева өңірдің әлеуетті інжу-маржанына қызығушылық танытты. Барлық артықшылықтар мен кемшіліктерді өлшеп, ол негізін қалаушы ретінде мәселені өз қолына алды және 2004 жылдан бері — 20 жылға жуық! – шипажайды дамытуға күш салып келеді, ол көрсетілетін медициналық қызметтердің деңгейін және демалушылардың жайлылығын жақсарту үшін үнемі ізденіп, мүмкіндіктер табады. Мұндай бальнеологиялық ауруханалар Чехияда, Австрияда, Италияда, Словакияда, Ресейде, Венгрияда, Германияда танымал, ал біздің Қазақстандық емдеу орны бүгінде олардан кем түспейді.

– Жаркент-Арасан жер асты суының ерекшелігі неде? Адамдар мұнда не үшін келеді?

  – Расында да, адамдар жыл бойы денсаулықтарын жақсарту үшін бізге келеді. Радонды сулармен емделуге осыншама сұраныс кездейсоқ емес. Радонның ауруды басатын қасиеті бар, қабынуға қарсы және қалпына келтіретін әсерге ие, иммундық жүйені жақсартады. Біздің суымыз бұлақтан 20 метр тереңдіктен тікелей алынатындықтан жылы, яғни оны арнайы жылытудың қажеті жоқ, жылылық — 35-37 ᵒС (ал бастапқы температура одан да жоғары — 39-41 ᵒС) . Шипажайда оны ішуге (осы мақсатта ішу қондырғылары орнатылған) және бальнеоемдік мақсатта (радон ванналары, душ, суару және т.б.)  пайдалануға болады. Бірден айта кететін жайт, біз мамандардың бақылауымен шипалы табиғи суды пайдаланамыз. Дәрігерлер науқастарға ауруына байланысты рецепттер береді және емдеу кезінде дозалау уақыты, жиілігі, процедуралардың ұзақтығы және ерітінді концентрациясы туралы барлық ережелер сақталады. Сондықтан, біздің келушілерге ұсынатын шаралардың емдік әсері бар. Бірақ радон бұлақтарына барғанда, зиян келтіруі мүмкін қарсы көрсетілімдері де бар екенін анық түсіну керек. Мысалы, мұндай емдеуді ешбір жағдайда ісіктерге – қатерлі немесе белгісіз этиологияға, созылмалы аурулардың өршуі кезінде, кез келген вирустық инфекцияларға және бірқатар басқа жағдайларда қолдануға болмайды. Бұл туралы емдеуші дәрігер де ескертуі керек.

– Нариман Тельманұлы, сіздерге қандай аурулармен келеді?

– Біріншіден, бұл тірек-қимыл аппаратының негізгі аурулары – мұндай аурулардың 80 пайызын термалды радонды суды қолдану арқылы емдеуге немесе жеңілдетуге болады. Келесі – жүрек-қан тамырлары аурулары, жамбас аурулары (әйелдер де, ерлер де), зат алмасу аурулары, соның ішінде, қант диабеті, псориаз және экзема сияқты тері аурулары.

– Жаркент-Арасан суының емдік қасиеті бар деген ғылыми дәлел бар ма?

• Әрине бар. Жаркент-Арасан радон көзі суларының химиялық құрамы «Кардиология және ішкі аурулар ҒЗИ» АҚ зертханасында бірнеше рет зерттелген. Соңғы талдау (2021 ж.) судың ҚР СТ 452-2002 сәйкестігін растады. Біздің ұңғыманың минералды суларының емдік әсері шипажай дәрігерлері мен Кардиология және ішкі аурулар ғылыми-зерттеу институтының курортология бөлімшесінің қызметкерлері жүргізген клиникалық тексеру барысында ғылыми негізделді. «Жаркент-Арасан» МСК-нің жиырма жылға жуық жұмыс тәжірибесі жергілікті су көптеген аурулардың алдын алу мен емдеуге арналған тиімді дәрілік емес құрал екенін іс жүзінде дәлелдеп отыр.

– Сіздің емдеу-сауықтыру кешеніңіз сумен емдеуден басқа не ұсына алады?

– Тағы бір үлкен тренд – балшықпен емдеу немесе пилеотерапия. Балшық табиғи емдік және косметикалық өнім ретінде бүкіл әлемде көптеген ғасырлар бойы қолданылған. Құндызды көлінен жоғары минералданған, әлсіз сульфидті сілтілі лай массивтерін пайдаланамыз. Ол жақын жерде,  Панфилов ауданында, Іле өзенінің оң жағалауында орналасқан. Балшықтың шығуын У.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институты зерттеп, осы зерттеу негізінде сол Кардиология және ішкі аурулар ғылыми-зерттеу институтының мамандары өз қорытындылары мен ұсыныстарын берді. Қорытындыда бұл балшықтардың «ағзаның ең маңызды физиологиялық жүйелеріне айқын емдік әсері» бар екендігі айтылған. Ал радон суымен қосылса, лайдың әсері күшейеді.

Жалпы, «Жаркент-Арасан» шипажайының емдеу базасына радон ванналары, Шарко және циркулярлық душтар, ағзадағы түрлі дене мүшелерін шаю (гинекологиялық және ішек), балшықты қолдану, урологиялық процедуралар, жаттығулар кешені, минералды суды мөлшерлеп ішу кіреді. Сонымен қатар, тұз шахтасы бар, фитобөшкелер орнатылған. Физиотерапия кабинеті соңғы үлгідегі құрал-жабдықтармен жабдықталған (Алмаг-02, гальванизатор, Поток-1, кварцты түтік және т.б.). Негізгі емдеуден басқа,  массаж және инемен емдеу курсын алуға болады, құрғақ көміртегі ванналарын және ішкі қан тамырларының лазерлік сәулеленуін және басқа балама емдік процедураларды алуға болады. Қайталап айтамын: барлық жергілікті процедуралар емдеуші дәрігерлердің ұсыныстары негізінде және біздің дәрігерлердің бақылауымен жүзеге асырылады.

— Жасыратыны жоқ, шипажайға емделуге ғана емес, демалуға баратындар үшін жайлылық маңызды. Бұл тұрғыда «Жаркент-Арасан» не ұсынады?

 — Шипажай бір мезетте 350 адамды қабылдай алады, ол жыл бойы жұмыс істейді, қонақтардың жайлы тұруын қамтамасыз етеді. Мұны біздің барлық қызметкерлер мен Гүлнар Қазбекқызының өзі қадағалайды, ол қонақүй бизнесінің маманы. Біздің барлық қызметіміз қазақстандық және халықаралық сапа стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады. Жатын бөлмелері еуропалық стандарттарға сай қайта жаңғыртылды. Бөлмелер жайлылығына байланысты әртүрлі жабдықталған. Қонақтар бағасы мен жайлылық деңгейі бойынша өздеріне сәйкес келетінін таңдай алады. Бөлмелерде заманауи жиһаз, тоңазытқыш, спутниктік теледидар және Wi-Fi бар. Әрбір бөлмеде жеке жуынатын бөлме мен душ бар, мұнда суық және ыстық су үздіксіз беріледі. Бильярд залы, тренажер залы, спорт алаңдары бар.

Мейманның асқазан-ішек жолдарының жай-күйін ескеретін жалпы және диеталық тағамдарды қамтамасыз ететін құнарлы тамақтану бағдарламасы ерекше атауға лайық. Сонымен қатар, қызығушылық танытқандар үшін дәмхана да жұмыс істейді. Сондықтан әркім емделе де демала да алады.

Біздің компанияда көптеген марапаттар мен алғыс хаттар бар. Олардың қатарында Қазақстан Республикасы Ұлттық шипажай қауымдастығының «Санаторлық-курорттық сауықтырудың үздік технологиялары» аталымы бойынша Алтын дипломы бар.

Биылғы жылы біз Қазақстан Республикасы Президентінің бастамасымен өтетін еліміздің басты «Алтын сапа» байқауына қатысуды ұйғардық, өйткені  20 жыл ішінде елден тысқары шықпай лайықты және тиімді сауықтыруды жақсарту бойынша үлкен жұмыстар атқарылды. Келіңіздер, сонда бізге келген мыңдаған келушілер сияқты сіздер де бұған көз жеткізесіздер!

«Жаркент-Арасан» –  оздоровление
на европейском уровне

НариманРузахунов, директор ТОО Медицинский оздоровительный комплекс «Жаркент-Арасан»

В последние годы, особенно после пандемии, казахстанцы стали делать ставку на отдых и лечение в отечественных здравницах. И не ошиблись! Ведь наша страна располагает возможностями, сопоставимыми с такими курортами мира, как Баден-Баден (Германия), Хевиз (Венгрия) или Пятигорск (Россия)! Один из главных в Казахстане – медицинский оздоровительный комплекс «Жаркент-Арасан», что находится в Панфиловском районе Жетысуской области. Здесь живительные источники, чистейший воздух и природная тишина сочетаются с благами цивилизации и заботой квалифицированного персонала о каждом госте.

Шесть спальных корпусов оздоровительного комплекса расположились на благоустроенной зеленой территории на высоте 1100 метров над уровнем моря в отрогах Малого Джунгарского Алатау в ущелье, окруженном четырьмя вершинами, словно гранями природной пирамиды, над бурной речкой Борохудзир. Горный ионизированный воздух здесь с первого глотка оказывает целительное действие, а солнечным лучам не нужно пробиваться сквозь городской смог, чтобы поделиться своим теплом со всем живым. Но профильным лечебным фактором бальнеогрязевого санатория «Жаркент-Арасан» является термальная слабоминерализованная радоновая хлоридно-сульфатно-натриевая вода из собственной скважины № 16.

 «Жаркент-Арасан» – целительный источник

– Радоновые источники в Европе еще в начале прошлого тысячелетия привлекали жаждущих омоложения и исцеления, – делится директор комплекса Нариман Тельманович Рузахунов, – а о целебной силе жаркент-арасанской воды знали уже в XVII веке и с тех пор пользовались «дикими» источниками. В новой истории, в 1952 году, в районе Ку-Арасанских (Борохудзирских) источников геологическая экспедиция пробурила скважину и по трубе вывела на поверхность минеральную радоновую воду. В 1967 году здесь был открыт санаторий для работников колхозов всего Советского Союза. Так было положено начало современной традиции оздоровления на термальных источниках Жаркент-Арасана.

Однако к 2000 годам санаторий был в полном упадке. Тогда, на счастье, потенциальной жемчужиной края заинтересовалась Гулнар Казбековна Аксубаева. Взвесив все «за» и «против», она, как учредитель, взяла дело в свои руки и с 2004 года – почти 20 лет! – вкладывает силы в развитие санатория, постоянно ищет и находит возможности для повышения уровня оказываемых медицинских услуг и комфорта отдыхающих. Подобные бальнеологические лечебницы пользуются популярностью в Чехии, Австрии, Италии, Словакии, России, Венгрии, Германии и наша, казахстанская, сегодня не уступает им.

– Что особенного в подземной воде Жаркент-Арасана? Зачем люди едут сюда? 

 – Действительно, к нам приезжают круглый год, чтобы поправить здоровье. Такое внимание к лечению на радоновых водах неслучайно. Радон является обезболивающим средством, оказывает противовоспалительное и регенерирующее действие, восстанавливает иммунитет. Вода у нас термальная, то есть греть ее не надо, она сразу из источника, с глубины в 20 метров, поднимается теплая – 35-37 ⁰С (а начальная температура еще выше – 39-41 ⁰С). Ее в условиях санатория можно применять и для лечебного питья (для этого установлены питьевые бюветы), и для бальнеолечения (радоновые ванны, души, орошения и др.). Важно сразу отметить, что у нас целебная природная вода используется под контролем специалистов. Врачи дают назначения пациентам в зависимости от заболевания, а при лечении соблюдаются все регламенты по дозированию времени, кратности, продолжительности процедур, концентрации раствора. Поэтому то, что мы предлагаем нашим гостям, оказывает ожидаемый оздоравливающий эффект. Но, собираясь на радоновые источники, нужно четко понимать, что есть и противопоказания, когда вода не только не поможет, но способна и навредить. Например, ни в коем случае нельзя применять такое лечение при опухолях – злокачественных или невыясненной этиологии, во время обострения хронических заболеваний, при любых вирусных инфекциях и в ряде других случаев. Лечащий врач тоже обязательно должен предупреждать об этом.

– Нариман Тельманович, а с какими заболеваниями приезжают к вам?

– Прежде всего, это все основные заболевания опорно-двигательной системы – до 80 процентов таких заболеваний поддаются лечению или облегчению течения при применении термальной радоновой воды. Далее – сердечно-сосудистые заболевания, заболевания органов малого таза (как у женщин, так и у мужчин), болезни обмена веществ, в том числе сахарный диабет, а также такие кожные заболевания, как псориаз, экзема.

– Есть ли научное подтверждение, что жаркент-арасанская вода обладает лечебными свойствами?

– Конечно, есть. Химический состав вод жаркент-арасанского радонового источника неоднократно исследовали в лаборатории АО «НИИ кардиологии и внутренних болезней». Последний анализ (2021 г.) подтвердил соответствие воды ГОСТ СТ РК 452-2002. Лечебное действие минеральных вод нашей скважины научно обосновано в ходе клинической апробации, которую проводили врачи санатория и сотрудники отдела курортологии НИИ кардиологии и внутренних болезней. Ну и опыт почти двадцати лет работы МОК «Жаркент-Арасан» доказывает на практике, что местная вода является эффективным немедикаментозным средством для профилактики и лечения широкого спектра заболеваний.

– Что, помимо лечения водами, может предложить ваш медицинский оздоровительный комплекс?

– Еще одно большое направление – грязелечение, или пилеотерапия. Грязи, как натуральное целебное и косметическое средство, тоже применяются во всем мире уже много столетий. У нас используются высокоминерализованные слабосульфидные щелочные иловые массы озера Кундызды. Оно расположено недалеко, тоже в Панфиловском районе, в правобережной пойме реки Или. Источник грязи обследован институтом гидрогеологии и геоэкологии имени У. М. Ахмедсафина, на основе этого исследования специалисты того же НИИ кардиологии и внутренних болезней дали свои заключения и рекомендации. В заключении указано, что данные грязи обладают «выраженным терапевтическим действием на важнейшие физиологические системы организма». А в сочетании с радоновой водой эффект грязей усиливается.

В целом же лечебная база санатория «Жаркент-Арасан» включает в себя радоновые ванны, душ Шарко и циркулярный, орошение разных систем организма (гинекологическое и кишечное), грязевые аппликации, урологические процедуры, ЛФК, дозированное питье минеральной воды. А кроме того, действует соляная шахта, установлены фитобочки. Физиотерапевтический кабинет оборудован новейшей аппаратурой («Алмаг-02», гальванизатор, «Поток-1», кварц-тубус и многое другое). Дополнительно к основному лечению здесь можно получить курс массажа и иглотерапии, пройти сухие углекислые ванны и внутривенное лазерное облучение крови и другие альтернативные оздоравливающие процедуры. Повторюсь: все процедуры на месте проводятся на основании рекомендаций лечащих врачей и под контролем наших медиков.

– Не секрет, что для тех, кто едет в санаторий не только подлечиться, но и отдохнуть, важен комфорт. Что предлагает «Жаркент-Арасан» в этом отношении?

– Санаторий может принять одновременно 350 человек, он функционирует круглый год, обеспечивая гостям комфортное пребывание. За этим следит весь наш персонал и сама Гулнар Казбековна, она специалист в гостиничном бизнесе. Вся деятельность у нас проводится в соответствии с казахстанскими и международными стандартами качества. Спальные номера реконструированы в соответствии с европейскими стандартами. Оснащены номера по-разному – в зависимости от класса. Гости могут выбрать тот, что устраивает их по стоимости и уровню комфорта. В комнатах стоит современная мебель, холодильник, есть спутниковое телевидение и Wi-Fi. В каждом номере свой санузел и душевая кабина, куда и холодная, и горячая вода передаются бесперебойно. Есть бильярдная, тренажерный зал, спортивные площадки.

Отдельного слова заслуживает программа полноценного питания, предусматривающая как общий, так и диетический стол, учитывающий состояние желудочно-кишечного тракта гостя. Кроме того, для желающих открыто кафе. Так что каждый найдет себе и лечение, и отдых.

У нашей компании есть множество поощрений и благодарственных писем. Среди них – Золотой диплом Национальной курортной ассоциации РК в номинации «Лучшие технологии санаторно-курортного оздоровления».

В этом году мы решили принять участие в главном конкурсе страны «Алтын Сапа», инициированным Президентом РК, потому что за 20 лет здесь проведена огромная работа по созданию достойного и эффективного оздоровления, не выезжая за пределы страны! Приезжайте, и сами убедитесь в этом, как и многие тысячи побывавших у нас пациентов!