Архив
Бүкіләлемдік стандарттар күніне
09.10.2011Әмина ТӨлегенова,
ҚР ИЖТМ Техникалық реттеу және метрология комитеті
Павлодар облысы бойынша департамент директоры
Жыл сайын, 1970 жылдан бастап әлемдік қоғам 14 қазан күні Бүкіләлемдік стандарттар күнін мерекелейді. Бұл оқиға әлемдік экономика дамуында, өнеркәсіп, сауда, бірлестік пен тұтынушы қозғалысының бизнес мүдделерін қамтамасыз етуде стандарттардың артушы рөлінің жалпыға бірдей танылғанын білдіреді. Стандарттау бойынша Халықаралық ұйымға (ИСО) кіретін барлық елдер және бүкіл әлемдік ғылыми-техникалық қоғам Бүкіләлемдік стандарттар күнін стандарттау бойынша жұмыстар маңыздылығы танылғанының құрметі ретінде мерекелейді.
2011 жылы өтетін Бүкіләлемдік стандарттар күнінің ұраны: «Ғаламдық сенімді жасау».
Бүгін Қазақстанда халықаралық стандарттарды пайдаланылмаған бір де бір экономика секторы мен қоғам қызметі жоқ. Қазіргі әлемде барлығы біз күткендей жұмыс істейтініне біз сенімді болуымыз қажет. Телефон тұтқасын көтерген кезде, сол уақытта ғаламшардағы кез келген абонентпен байланыса алатынымызға сенімдіміз. Интернет желісіне қосылып, хабар мен ақпаратты дереу алатынымызға сенімдіміз. Ауырып қалған жағдайда, біздің емделуімізде қолданылатын медициналық жабдыққа сенімді боламыз. Автокөлікті жүргізіп келе жатқанда, біз қозғалтқышпен басқару, басқару тұтқасы мен тежеу жүйелеріне, балалар қауіпсіздігін қамтамасыз етуіне сенімді болып, оларды берік деп санаймыз. Сонымен қатар электрэнергияның сөндіруінен және қоршаған ортаға шығарындылардың жағымсыз әсерінен қорғалғанымызға сенімдіміз.
Халықаралық стандарттар осы сенімділікті ғаламдық деңгейде қамтамасыз етеді. Одан басқа, стандарттаудың негізгі мақсаттарының бірі осындай сенімділікті жасау болып табылады. Жүйелер, бұйымдар мен қызметтер біз күтетін қасиеттерді көрсетеді, себебі олардың негізгі сипаттамалары халықаралық стандарттарда белгіленген.
Халықаралық стандарттар өнім мен қызметтердің сапасын, экологогиялықтылығын, қауіпсіздігін, сенімділігін, сыйысушылығын және тиімділігін қамтамасыз етудің іргетасы болып табылады. Олар өндірушілерге ғаламдық нарыққа шығу мүмкіндігін ғана ашпай, сондай-ақ олардың өнімі әлемдік деңгейде ұсынылатынында сенімді болуға мүмкіндік береді.
Павлодар аймағы көпсалалы индустриалды кешен болып саналады, аймақтың өнеркәсіпті әлеуетін көмір, электр мен жылу энергия, глинозем, алюминий, ферроқорытпа өндіретін экспортқа бағытталған ірі өнеркәсіпті компаниялар анықтайды. Республиканың өнеркәсіпті өндірісінің жеті пайызына жуығы, республикалық көмір шығару мен ферроқорытпа өндірудің 70 пайызына жуығы, республикалық электроэнергия мен мұнай өнімдерін өндірудің 40 пайызы облыстың үлесіне келеді. Павлодар аймағында химиялық, машина жасау кәсіпорындардың және металл өңдеу салаларының дамуы үшін жеткілікті әлеуеті бар.
Қазақстан Республикасының 2010-2014 жылдарға арналған жеделдетілген индустриалды-инновациялық даму бойынша мемлекеттік бағдарлама шеңберінде облыста 168 инвестициялық жоба іске асырылуда, оның ішінде 48 өндіріс іске енгізілді.
Шығарылатын өнімнің сапасына негізгі әсері болатын басымдылықтың бірі отандық тауарөндірушілердің халықаралық стандарттарға көшуі мен менеджмент жүйесін енгізу болып табылады. Павлодар аймағының кәсіпорындарында менеджмент жүйесін енгізу мәселесі мемлекеттік техникалық реттеу жүйесінің маңызды құрамдас элементі болып саналады.
Менеджмент жүйесін енгізу мен қызмет етуі бойынша елеулі оң нәтижелерін Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі мен ҚР ИЖТМ Техникалық реттеу және метрология комитеті Павлодар облысы бойынша департаментінің ISO 9001, 14001, 22000, ОHSAS 18001, SA 8000 халықаралық стандарттарға сәйкес келетін менеджмент жүйесін енгізу бойынша бірлескен жоспарын іске асыру шеңберінде жасалатын жұмыстар әкеледі.
ISO 9001 сериялы стандарттарды енгізу тиімді клиентке бағытталған, клиенттердің күтулерін біліп қоюға және қанағаттандыруға мүмкіндік беретін менеджмент жүйесін құруға көмектеседі, ол өз кезегінде компанияға бәсекеге қабілетті болуға және тұрақты пайда алуға мүмкіндік береді.
Бүгінгі күні Павлодар аймағында кәсіпорындардың толық қатары ISO 9001 стандарттар негізінде сапа менеджмент жүйесін енгізіп, серитификатталды, жыл сайын олардың саны бұлжытпай өсіп жатыр. ISO стандарттары бастапқыда әмбебап болып ойластырылғаны осы жерде аса зор рөл атқарады, сол собептен олар қай ұйымдар қызметінде болмасын бірдей деңгейде кішкентай жөндеу шеберханадан бастап, аса ірі халықаралық холдингтарға дейін пайдаланылады.
Бүгінгі күні Павлодар аймағында 177 кәсіпорын түрлі менеджмент жүйелерін енгізді. Менеджмент жүйесін енгізген 177 кәсіпорынның, 176 кәсіпорыны ISO 9001, 15 кәсіпорыны ISO 14001, 19 кәсіпорыны ОHSAS 18001, 4 кәсіпорыны ISO 22000 енгізді. Менеджмент жүйесін енгізген 13 кәсіпорын экспортқа бағытталған болып саналады.
Кедендік одақтың қызмет етуінің басталуы мен Қазақстанның Бүкіләлемдік сауда ұйымына ену келешегіне байланысты күрт өскен бәсекелестікті ескере отырып, шығарылатын өнімге халықаралық стандарттардың жоғары талаптары, Павлодар аймағы кәсіпорындар басшыларының ықпалданатын менеджмент жүйесін енгізу қажеттілігі туралы шешім қабылдауына әкелді.
ISO 9001:2008, ISO 14001:2004, OHSAS 18001:2007 негізінде ықпалданатын менеджмент жүйесінің негізгі ұйымдық-әдістемелік негізі болып ISO 9001 стандарты қызмет етеді. 9000 сериялы ISO стандарттарының негізінде жалпыға бірдей сапа менджмент қағидаты, сондай-ақ ISO 9001, ISO 14001 және OHSAS 18001 стандарттаудың объект құрамы мен құрылымының сәйкестігі жатыр.
Павлодар аймағында 12 кәсіпорын ИСО 9001, 14001 и ОHSAS 18001 ықпалданатын менеджмент жүйелерін енгізді. Осы кәсіпорындар Павлодар аймағының көшбасшылары болып атанған: «Қазақстан Алюминий» АҚ, «ТНК» «Казхром» АҚ филиалы Ақсу ферроқорытпа зауыты, «Евроазиатская энергетическая корпорация» АҚ, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, Павлодар монтажды фирма «Имсталькон» АҚ-ның филиалы, «Промтехмонтаж» АҚ Павлодар филиалы, «КазМонтажСервис» ЖШС, «Қазақстан электролиз зауыты» АҚ, «ҚазТрансОйл» АҚ-ның Шығыс филиалы, «Транс-КазКом» АҚ, «Аstel» АҚ, «Екібастұз ГРЭС-1» ЖШС.
«Қазақстан стандарттау және сертификаттау» РМК Павлодар филиалы аймақтың ықылас танытқан кәсіпорындарын менеджмент жүйелерін сәтті енгізу мен қызмет ету үшін нормативтік құжаттармен қамтамасыз ету бойынша жұмыстар жүргізеді. Павлодар аймағының кәсіпорындарымен дөңгелек үстел, семинарлар мен тікелей кәсіпорындардың өзінде кездесулерде менеджмент жүйелерін енгізуден бәсекелі артықшылығын түсіндіру бойынша жұмыстар тұрақты жүргізіледі.
Сапа стратегиясы техникалық реттеу саласында заңнаманың жүйелі толық жетілдіруінде, отандық стандарттардың халықаралық талаптармен сай әзірлеу мен үндестіруінде, нормативтік құжаттар негізінің болуында. Менеджмент саласында 46 стандарт пен 15 әдістемелік сипаттамадан тұратын нормативтік құжаттар негізі Павлодар аймағы кәсіпорындарында менеджмент жүйесін жоспарлы енгізу мен қызмет етуі үшін стандарттар қажеттілігін толық көлемде қамтамасыз етуге, ал бұл өз кезегінде әлемдік стандарттар деңгейінде жоғары сапалы өнім шығаруға мүмкіндік береді.
